Odszedł Mistrz Pityński

W Nowym Jorku, w wieku 73 lat, zmarł Andrzej Pityński, wybitny rzeźbiarz, medalier, pedagog, kawaler Orderu Orła Białego.

Urodził się 15 marca 1947 r. w Ulanowie w patriotycznym domu małżeństwa partyzantów podziemia antyniemieckiego i antysowieckiego Aleksandra i Stefanii Pityńskich.

Ukończył m.in. LO w Ulanowie i studiował rzeźbę na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, którą ukończył w pracowni prof. Jerzego Bandury. Pod koniec 1974 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował fizycznie i studiował w nowojorskim Art Students League u profesora Nathaniela Kaza, który po sześciu miesiącach nauki skierował Andrzeja Pityńskiego do Sculpture House na Manhattanie. Tam trafił on w ręce Aleksandra Ettle i, jak sam o tym mówił, "zaczęły się dla mnie prawdziwe studia amerykańskiej rzeźby".

Później został członkiem National Sculpture Society, profesorem rzeźby na Johnson Atelier Technical Institute of Sculpture w Mercerville w New Jersey.

Andrzej Pityński był autorem wielu wybitnych dzieł rzeźbiarskich, które weszły do kanonu sztuki narodowej m.in.: monumentu "Katyń - 1940" w Jersey City, najbardziej znanego w świecie upamiętnienia sowieckiej zbrodni na polskich oficerach w 1940 r., pomnika "Partyzanci I" w Bostonie, nawiązującego do wspomnień autora o jego wuju, ukrywającym się do 1959 r. partyzancie podziemia antykomunistycznego Michale Krupie ps. "Pułkownik", i pierwszego w kraju pomnika "Błękitnej Armii" gen. Hallera w Warszawie.

W naszym regionie działa Andrzeja Pityńskiego znajdują się m.in. w Ulanowie - popiersie św. Jana Pawła II, Tarnobrzegu - popiersie Juliusza Tarnowskiego, Stalowej Woli - monumentalna rzeźba "Patriota". Na postawienie i odsłonięcie czeka jego przejmujący pomnik ofiar Rzezi Wołyńskiej.

"Ze smutkiem przyjąłem wiadomość o odejściu profesora Andrzej Pityńskiego - Kawalera Orderu Orła Białego. Rzeźbiarza. Twórcy wielu pomników, w tym Pomnika Katyńskiego z New Jersey. Pogrążonych w żalu niech wspiera myśl, że Pan Profesor będzie na wieki żył w swoich dziełach" - napisał prezydent Andrzej Duda, który w 2017 r. udekorował Andrzeja Pityńskiego najwyższym odznaczeniem Rzeczpospolitej - Orderem Orła Białego.

Fot. Piotr Niemiec