Z użytkowania wieczystego na własność [Z prawem na bieżąco]

Z dniem 01.01.2019 r. weszła w życie ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności gruntów, która ma na celu uproszczenie dotychczasowych procesów przekształcania praw użytkowania wieczystego na gruntach zabudowanych budynkami mieszkalnymi, w tym na rzecz członków wspólnot mieszkaniowych.

Celem ustawy z jednej strony jest wyeliminowanie czasowego charakteru prawa przysługującego do gruntu, na którym posadowiony jest budynek mieszkalny, a z drugiej strony usunięcie obciążania ekonomicznego w postaci obowiązku ponoszenia przez kilkadziesiąt lat opłat rocznych za użytkowanie wieczyste.

Przepisy ustawy stanowią podstawę prawną do przekształcenia istniejącego w dniu 1 stycznia 2019 r. prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów. Przekształcenie użytkowania wieczystego nastąpiło z tym dniem z mocy prawa (ex lege).

Regulacja prawna obejmuje grunty zabudowane budynkami mieszkalnymi wielorodzinnymi (wielolokalowymi) o funkcji mieszanej mieszkaniowo-usługowej.

Podobne zasady będą dotyczyły nieruchomości gruntowej o niejednolitej zabudowie, tj. gruntu zabudowanego np. domem mieszkalnym jednorodzinnym, na którym jednocześnie znajduje się budynek gospodarczy, czy obiekty małej architektury ogrodowej, z której korzystają mieszkańcy budynku, albowiem budynki mieszkalne jednorodzinne, wraz z przeznaczonymi dla potrzeb mieszkańców budynkami garażowymi i gospodarczymi, wchodzą w skład zabudowy jednorodzinnej.

Organy reprezentujące dotychczasowego właściciela nieruchomości (wojewoda, starosta, wójt, burmistrz, prezydent), a więc te same które są obecnie właściwe do pobierania opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego będą wydawały z urzędu zaświadczenia potwierdzające przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności tego gruntu.

Celem zaświadczenia będzie potwierdzenie faktu jedynie zmiany rodzaju prawa do gruntu (z użytkowania wieczystego na własność), który nastąpił z mocy prawa.

Zaświadczenia będą wydawane w terminach: z urzędu - nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia przekształcenia; na wniosek właściciela - w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku; na wniosek właściciela lokalu uzasadniony potrzebą dokonania czynności prawnej mającej za przedmiot lokal albo właściciela gruntu uzasadniony potrzebą ustanowienia odrębnej własności lokalu - w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku.

Od zaświadczenia wydawanego na wniosek pobiera się opłatę skarbową w wysokości 50 zł.

Zaświadczenie nie tworzy nowych praw, czy obowiązków dla beneficjenta, a jedynie potwierdza wysokość opłaty przekształceniowej opartą o dotychczasową wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego oraz okres jej wnoszenia.

Zasadniczo wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia. Opłata jest wnoszona przez okres 20 lat, licząc od dnia przekształcenia.

Opłatę wnosi się w terminie do dnia 31 marca każdego roku. Na wniosek złożony nie później niż 14 dni przed dniem upływu terminu płatności właściwy organ może rozłożyć opłatę na raty lub ustalić inny termin jej wniesienia, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.

Właściwy organ przekazuje zaświadczenie do właściwego miejscowo sądu prowadzącego księgi wieczyste, które stanowi podstawę dokonania odpowiednich wpisów w księdze wieczystej.

Powyższy wpis w księdze wieczystej będzie następował z urzędu. Przy czym nie będzie obowiązku wnoszenia opłat za dokonywanie wpisów w księgach wieczystych.

Beneficjent ma możliwość wniesienia wszystkich opłat za przekształcenie (opłata łączna) w każdym czasie trwania obowiązku płatności. Wysokość opłaty łącznej odpowiadała sumie pozostałych do uiszczenia opłat. Właściwy organ poinformuje właściciela gruntu na piśmie o wysokości opłaty łącznej. Jeżeli właściciel nie zgodzi się z wysokością opłaty łącznej, może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia informacji o wysokości opłaty łącznej, wniosek o ustalenie wysokości opłaty łącznej w drodze decyzji administracyjnej.

W przypadku wniesienia opłaty jednorazowej za przekształcenie gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa, osobom fizycznym będącym właścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych lub spółdzielniom mieszkaniowym przysługuje bonifikata od tej opłaty w wysokości 60% - w przypadku gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w roku, w którym nastąpiło przekształcenie, która każdorazowo będzie obniżana w kolejnych latach.

Opłata może podlegać również waloryzacji zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Po wniesieniu wszystkich opłat albo opłaty jednorazowej właściwy organ wydaje z urzędu, w terminie 30 dni od dnia wniesienia opłat albo opłaty jednorazowej, zaświadczenie o wniesieniu opłat albo opłaty jednorazowej, które właściciel gruntu załącza do wniosku o wykreślenie w dziale III księgi wieczystej wpisu roszczenia o opłatę.

Radca prawny Bożena Sudoł-Kaczmarek

Radca prawny Grzegorz Ciszewski

www.kancelaria-tarnobrzeg.pl