Odszkodowania dla rodzin za represje powojenne - sprawdź co i komu się należy?

Wysokie odszkodowanie i zadośćuczynienie dla rodzin osób represjonowanych w latach 1944-1989. Rehabilitacja prawna i przywrócenie dobrego imienia, a także uzyskanie wszystkich niezbędnych dokumentów. Sprawdź jakie są możliwości wsparcia dla osób zasłużonych za działalność narodowowyzwoleńczą i antykomunistyczną?

Odszkodowanie dla represjonowanych w PRL. Komu przysługuje?

Wielu osobom aresztowanym, internowanym i prześladowanym w czasach PRL przysługuje odszkodowanie. Rekompensata od Skarbu Państwa może wynieść od kilku do nawet kilkuset tysięcy złotych. Wysokość tej kwoty zależy od rozmiaru szkód i cierpień, które poniósł represjonowany. 

Jakie warunki trzeba spełnić, aby dostać odszkodowanie za represje komunistyczne? Czy każdy ma prawo do rekompensaty? Odpowiedzi znajdziesz w tym artykule.

Zamów bezpłatną poradę prawną od eskpertów w zakresie uzyskania odszkodowania za represje: https://www.odszkodowaniazarepresje.pl/ bądź telefonicznie 593 070 357 

Kim są osoby represjonowane w czasach komunistycznych?

Historia naszego kraju pokazuje, że jesteśmy wyjątkowo walecznym narodem. Bez względu na to, jaka obca siła przejmowała władzę, zawsze znalazła się grupa Polaków walczących o suwerenność i niepodległość.

Nie inaczej było w czasach PRL. Ogromna liczba działaczy antykomunistycznych każdego dnia ryzykowała swoją wolnością, reputacją i życiem, aby sprzeciwić się władzy. Warto zaznaczyć, że wielu z nich to cisi bohaterowie zza kulis, czyli osoby nieznane opinii publicznej.

Ich działania przeciw komunizmowi przybierały różne formy. Czasem były to głośne protesty i faktyczna walka. Innym razem kolportaż ulotek, przetrzymywanie zakazanych gazet, czy prowadzenie składek na rzecz NSZZ “Solidarność”. 

Czym są represje komunistyczne?

Według słownika języka polskiego represja jest “surowym środkiem stosowanym jako forma odwetu lub nacisku”. Dlatego represjami komunistycznymi określamy wszelkie przejawy prześladowania i ciemiężenia działaczy opozycyjnych przez władzę. Najczęściej miało to formę internowań, tortur, aresztowań i przymusowych powołań do wojska.

Z myślą o represjonowanych w czasach PRL, w 1991 roku wprowadzono Ustawę lutową. Na jej podstawie można uzyskać odszkodowanie i zadośćuczynienie za represje komunistyczne. Ustawa nie podaje limitu kwotowego rekompensaty. W rezultacie może wynieść od kilku tysięcy do nawet milionów złotych(!).

Odszkodowania za represje PRL. Wysokie kwoty dla poszkodowanych

Na mocy Ustawy lutowej, represjonowanym przysługuje odszkodowanie za działalność antykomunistyczną. Takie prawo dotyczy więc wszystkich osób represjonowanych z powodów politycznych. 

Aby uzyskać odszkodowanie i zadośćuczynienie za represje, trzeba spełnić dwa podstawowe warunki:

• Osoba represjonowana powinna mieć jakiś związek z działalnością niepodległościową. Nie musi być to bezpośrednia walka, a np. akt oporu wobec władzy, przetrzymywanie nielegalnej prasy, pomoc osobom podejmującym walkę.
• Prawo do odszkodowania mają głównie te osoby, wobec których stwierdzono nieważność orzeczenia z czasów PRL (np. nakazu aresztowania) lub wydano decyzję o internowaniu po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce.

O rekompensatę może ubiegać się również:

• dziecko, które przebywało z matką w więzieniu komunistycznym 
• lub którego matka była przetrzymywana w przymusowej izolacji podczas ciąży. 

Co ciekawe, odszkodowania można dochodzić nawet przy braku wyroku skazującego - pod warunkiem, że represjonowany został pozbawiony wolności lub życia przez polskie organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości. 

Rekompensata za internowanie i przymusową służbę wojskową 

Do represji komunistycznych zaliczają się też internowania - czyli przymusowe umieszczanie opozycjonistów w specjalnych obozach odosobnienia. Największa akcja internowań miała miejsce z 12 na 13 grudnia 1981 roku, przy wprowadzeniu stanu wojennego. 

Tzw. miejsca odosobnienia zostały rozmieszczone na terenie całego kraju. Często panował w nich mróz, brud i nieludzkie warunki.

• Odszkodowanie za internowanie, tak samo jak przy pozostałych formach represji, przysługuje za straty materialne - np. utratę mienia lub możliwości pracy zarobkowej.
• Natomiast za szkody niemajątkowe - np. krzywdy psychiczne i fizyczne, stratę czasu w wyniku aresztowania, narażenie na cierpienie, ubliżanie, tortury - sąd przyznaje zadośćuczynienie. 

Ważną kwestią jest też odszkodowanie za przymusową służbę wojskową. Opozycjoniści często trafiali na przymusowe “ćwiczenia wojskowe”, które tak naprawdę miały na celu powstrzymanie aktywności niepodległościowej. Ubliżanie, nękanie, groźby czy agresja były tam na porządku dziennym.

Dlatego osoby pełniące służbę wojskową od 1 listopada 1982 do 28 lutego 1983 roku, do której zostały powołane z powodów politycznych, także mają prawo do rekompensaty. 

Od czego zależy wysokość odszkodowania? 

Wpływa na to wiele czynników. Przede wszystkim należy udowodnić faktyczne wystąpienie represji. Wysokość roszczenia odszkodowawczego uzasadnia się m.in. na podstawie przedstawionych dokumentów. 

W prowadzonych przez nas postępowaniach o odszkodowanie sąd uwzględniał głównie: czas trwania izolacji, warunki przetrzymywania, stosowane tortury i prześladowania, a także ogólny wpływ wykonania orzeczenia na życie skazanego i jego rodziny, np. na jego psychikę - wyjaśnia Agnieszka Suszyńska, prawnik kancelarii Vestra, która od lat pomaga represjonowanym w walce o odszkodowanie.

Jak uzyskać rekompensatę dla represjonowanych i ich rodzin?

• Na początek zasięgnij profesjonalnej porady prawnej. Specjaliści szybko ustalą, czy masz szansę na rekompensatę.
• Pamiętaj, że o odszkodowanie mogą ubiegać się zarówno sami represjonowani, jak i ich najbliższa rodzina. W razie śmierci poszkodowanego, prawo to przechodzi na jego małżonka, dzieci, rodziców.
• Proces sądowy o odszkodowanie jest dość zawiły i wymaga spełnienia szeregu formalności. Wiele osób zderza się ze ścianą już na samym początku procedury, gdy trzeba uzyskać archiwalne dokumenty z IPN. 

Dlatego warto rozważyć zaangażowanie pełnomocnika. Prawnik przeprowadza klienta przez cały proces, reprezentując go postępowaniu sądowym. Udziela wsparcia w skompletowaniu i złożeniu dokumentów, sporządza wnioski formalne, a w razie niekorzystnego orzeczenia sądu - proponuje dalszą walkę i wniesienie apelacji. 

Doświadczony pełnomocnik może znacząco zwiększyć szanse na wysokie odszkodowanie za represje PRL.