Kolejny, czwarty już skarb z wczesnego średniowiecza został znaleziony w Zawichoście-Trójcy. Składa się na niego 19 różnej wielkości placków lanego srebrna, ważących w sumie 0,7 kilograma. Srebro to zostało ukryte przez odlewnika lub jubilera.  

[FOTORELACJA]8868[/FOTORELACJA]

Skarb został znaleziony kilka dni temu w pasie remontowanej drogi wojewódzkiej 755 na odcinku przebiegającym przez Trójcę. Natrafili na niego członkowie Nadwiślańskiej Grupy Poszukiwawczej Stowarzyszenia Mieszkańców Gminy Annopol „Szansa”. Srebro znajdowało się w niewielkim naczyniu.

– Niestety naczynie zostało częściowo uszkodzone podczas niwelacji terenu sprzętem mechanicznym w miejscu, gdzie było zakopane. Możliwe zatem, że pierwotnie srebrnych placków było więcej, lecz zostały zebrane wraz z ziemią. Na podstawie formy i sposobu zdobienia naczynia, w którym znajdowały się placki srebra, skarb ten można datować na XI wiek, najpewniej jego 1 połowę – informuje dr hab. Marek Florek z Delegatury w Sandomierzu Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków oraz Instytutu Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Trójca to dawna wieś, od 1954 roku będąca częścią Zawichostu. Pierwszy skarb znaleziono na jej terenie w latach 30. XX wieku. Liczył on co najmniej 900 monet, głównie denarów krzyżowych saskich i polskich oraz pojedynczych denarów niemieckich i węgierskich. W  skład skarbu wchodziły również fragmenty ozdób srebrnych i kilka tzw. placków srebra.

Wiosną 2021 roku członkowie Nadwiślańskiej Grupy Poszukiwawczej Stowarzyszenia Mieszkańców Gminy Annopol „Szansa” natrafili na kolejny skarb. W zakopanym naczyniu glinianym było prawie 1900 monet piastowskich, głównie książąt Bolesława Kędzierzawego i Władysława Wygnańca oraz pojedyncze monety Bolesława Krzywoustego, Bolesława Śmiałego i denary krzyżowe. Skarb ten został ukryty po 1165 roku.

To odkrycie spowodowało, że jeszcze w tym samym roku rozpoczęto systematyczne badania i poszukiwania archeologiczne na terenie Trójcy, prowadzone przez Instytut Archeologii UMCS w Lublinie przy udziale Stowarzyszenia „Szansa” oraz Stowarzyszenia „Wspólne Dziedzictwo” z Opatowa. W ich trakcie znaleziono trzeci skarb, tym razem z początków XI wieku, składający się z 58 monet bądź ich fragmentów, głównie monet niemieckich: denarów krzyżowych, ponadto denarów Ottona III, Ottona i Adelajdy, Henryka Świętego, pojedynczych monet czeskich, angielskich i arabskich oraz fragmentów ozdób srebrnych. ,

Ponadto w latach 2021-2024 w trakcie poszukiwań i badań archeologicznych znaleziono prawie 500 pojedynczych monet wczesnośredniowiecznych i ich fragmentów, głównie denarów krzyżowych polskich i niemieckich, kilkaset innych zabytków z żelaza i metali kolorowych a także z kamienia, szkła, kości i poroża oraz kilka tysięcy fragmentów naczyń glinianych z XI-XIII w.

Jak podkreśla archeolog, obecne odkrycie jest wyjątkowe. – Nie tylko dlatego, że jest to już czwarty skarb srebrny znaleziony w Trójcy, ale z uwagi na jego charakter. W przeciwieństwie do pozostałych, składających się wyłącznie lub prawie wyłącznie z monet, tutaj mamy wyłącznie placki lanego srebra, niektóre ze śladami cięcia na mniejsze kawałki. Możemy z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że mamy do czynienia z półsurowcem srebrnym, być może pochodzącym z przetopionych monet bądź złomu srebrnego, ukrytym przez rzemieślnika – odlewnika lub jubilera – wyjaśnia dr hab. Marek Florek.

Na ślady wskazujące na funkcjonowanie na terenie Trójcy w XI wieku wyspecjalizowanych warsztatów rzemieślniczych zajmujących się wytopem ołowiu z rudy, a przy okazji zapewne odzyskiwaniem z niej srebra, a także produkujących m.in. drobne ozdoby, natrafiano już wcześniej. Znalezione teraz srebro w postaci placków, mogące służyć do wyrobu ozdób bądź monet, wyraźnie potwierdza działalność takich warsztatów. Potwierdza także, że Trójca w XI wieku była nie tylko osadą handlową o znaczeniu ponadlokalnym, ale również miejscem, gdzie zajmowano się metalurgią metali kolorowych.

[ZT]163393[/ZT]

[ZT]200788[/ZT]