7 lutego 105 urodziny obchodziła kpt. Maria Mirecka-Loryś, w czasie okupacji żołnierz NOW-AK społeczniczka i działaczka polonijna w Stanach Zjednoczonych.
Maria Eleonora Mirecka-Loryś urodziła się 7 lutego 1916 r. w Ulanowie, jako siódme dziecko z ośmiorga rodzeństwa. W 1921 r. rodzina Mireckich zamieszkała w Racławicach koło Niska. W 1937 r. Maria Mirecka ukończyła gimnazjum i podjęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Podążając śladami starszego rodzeństwa zaangażowała się w działalność Młodzieży Wszechpolskiej.
Zobacz także: - Jubileusz setnych urodzin Bronisławy Skowrońskiej z gminy Grębów |
Od początku okupacji niemieckiej działała w konspiracji narodowej. W latach 1939-1945 należała do ścisłego kierownictwa podziemia narodowego w Centralnym Okręgu Przemysłowym. Wiosną 1940 r. została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, a następnie całego NOWK Okręgu Rzeszowskiego. W tym czasie była kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego SN oraz kurierką Komendy Głównej NOW. Wiosną 1945 r. została Komendantką Główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet. Przyjęła pseudonim "Marta".
Po zakończeniu wojny Maria Mirecka-Loryś podjęła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. 1 sierpnia 1945 r. została aresztowana na dworcu kolejowym w Nisku. Była więziona w Rzeszowie, Warszawie i Krakowie. Została zwolniona 1 września 1945 r. na mocy amnestii. W grudniu 1945 r., w obawie przed kolejnym aresztowaniem, opuściła Polskę podając się za obywatelkę Luksemburga. Z grupą kilkunastu działaczy narodowych dotarła do II Korpusu gen. Władysława Andersa we Włoszech, gdzie poznała swego przyszłego męża kpt. Henryka Lorysia. W październiku 1946 r., już jako małżeństwo, państwo Lorysiowie wyjechali do Anglii. Następnie w styczniu 1952 r. do USA. Maria Mirecka-Loryś aktywnie zaangażowała się w pracę w organizacjach polonijnych. Działała m.in. w Stronnictwie Narodowym, była członkinią ZG Związku Polek w Ameryce i Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata była redaktorem "Głosu Polek", organu Związku Polek w Ameryce. Cały czas była zaangażowana w pomoc Polakom na Wschodzie.
Zobacz także: |
Została uhonorowana wieloma odznaczeniami państwowymi m.in.: Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Walecznych i Krzyżem Zasługi. 3 maja 2006 r. z rąk Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego otrzymała Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. 12 lutego 2016 r. odznaczona została przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Do Polski Maria Mirecka-Loryś wróciła w 2004 r. i zamieszkała w rodzinnych Racławicach. W 2018 r. postanowiła, że jesień życia spędzi w Warszawie, gdzie zamieszkała w ośrodku prowadzonym przez oo. Bonifratów.
(gil)
Fot. P. Niemiec
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz